Hoe ik £250 betaalde om de eerste te zijn die als een koning dineerde in Balmoral – compleet met een ronddraaiend standbeeld van Prins Albert, een persoonlijke doedelzakspeler, zeven gangen… en genoeg whisky om een ​​koninklijk regiment te verrukken!

Bij aankomst worden we begroet met fakkels bij de poorten van het kasteel, die stevig gesloten blijven. Voordat er sprake kan zijn van het openen ervan, moeten de identiteitsbewijzen worden gecontroleerd.

Eenmaal binnen wordt ons gevraagd onze armen op te steken, zodat een medewerker ons nog een keer kan controleren met een beveiligingsscanner van het luchthaventype. Handtassen worden doorzocht. Telefoons moeten uitstaan.

Het is misschien niet de traditionele begroeting in een gastronomisch restaurant. Maar het zevengangenmenu in kwestie is dan ook een complete breuk met de traditie.

Premiers en buitenlandse staatshoofden worden normaal gesproken verwelkomd voor een avond in Balmoral. Florence Nightingale heeft hier ooit gedineerd, net als de laatste keizer van Rusland, tsaar Nicolaas II en zijn vrouw Alexandra in 1896. Gewone leden van het publiek niet zozeer. Eigenlijk nooit.

Dat veranderde allemaal afgelopen weekend toen, voor het eerst sinds prins Albert in 1852 het landgoed Balmoral voor koningin Victoria kocht, er voor ‘onderdanen’ een diner op het kasteel werd geserveerd. In ruil daarvoor? Niet echt een losgeld van de koning, maar zeker een prinselijk bedrag.

De beslissing, zo werd ons verteld, kwam van de top. Hoewel koning Charles die avond niet zou verschijnen, wenste hij ons in ieder geval van verre smakelijk eten.

Het was aan hem te danken dat het interieur van Balmoral Castle deze zomer voor het eerst in de geschiedenis voor het publiek werd opengesteld. Het was ook op zijn verzoek dat er voor het herfst- en winterseizoen iets bijzonderders – en nogal duurder – gepland stond.

Dit was een avond in Balmoral. Volg de rondleiding door het kasteel met 167 kamers, aanschouw de eetkamer waar koningin Elizabeth II meer dan 70 jaar lang gasten ontving, en de salon waar haar laatst bekende foto werd genomen, terwijl ze haar 15e premier ontmoette, slechts enkele dagen voordat ze stierf in 2022 .

Een van de eetruimtes voor bezoekers op het landgoed Balmoral, waar een zitplaats beschikbaar was voor £ 250 op het lanceringsfeest… voordat het prompt uitverkocht was

Ga vervolgens naar restaurant Balmoral voor champagne en een stevige maaltijd met gerechten gemaakt van lokale producten, elk met een thema in de zeven kamers van de tour. En niet te vergeten wijnarrangementen.

Die van jou voor € 250,- per persoon. Nou ja, het had van jou kunnen zijn als alle avonden niet vrijwel onmiddellijk waren uitverkocht.

Ik behoorde tot de gelukkige twintig gasten die een kaartje voor de lanceringsavond wisten te bemachtigen. We waren ‘pioniers’, zo vertelde het kasteelpersoneel ons – en tegen het einde van de avond behoorlijk vrolijke.

Bij aankomst kregen we de zure cocktails van Balmoral whisky in handen, gevolgd door een odyssee van chardonnay, beaujolais, pinot blanc en noir, cabernet sauvignon en port, voordat we werden verleid met nog een snuifje Balmoral whisky – dit keer puur – bij onze kaas.

Als dit echt dineren is zoals het koningshuis doet, kunnen mensen praten. Dus wat voor soort beschermheer betaalt beslist hoge bedragen voor lokale gerechten van een grotendeels ongetest restaurant op een landgoed in Deeside? Het soort, zo blijkt, dat bereid is veel meer uit te geven dan de kosten van de maaltijd om er te komen.

Neem bijvoorbeeld Nadene Gray en haar moeder Cathy Leeds. Ze vertrokken die ochtend vanuit Noord-Londen, reisden naar Heathrow en vlogen naar Aberdeen, waar ze een luchthavenhotel boekten.

Vervolgens betaalden ze een taxichauffeur om hen mee te nemen op de reis van 80 kilometer naar Balmoral en ze op te halen voor de terugreis.

‘Jullie moeten serieuze royalisten zijn,’ zei ik tegen hen. ‘Niet echt,’ zeiden ze in koor. ‘Wij vinden het gewoon leuk om nieuwe dingen uit te proberen,’ zei mevrouw Gray. ‘Vorige week waren we op het Whitby Goth Weekend. Deze week is het Balmoral.’

Balmoral is een grote koninklijke residentie in Aberdeenshire en was een van de meest geliefde plekken van de koningin, vooral in haar latere leven

Of neem Alison uit Windsor, mijn eetgezellin voor vanavond. Ze vloog ook met een vriendin van Heathrow en stond om vier uur ‘s ochtends op om dat te doen. Ze huurde een elektrische auto van Tesla in Aberdeen – ‘Ik wilde er een uitproberen’ – en ging naar Balmoral, gekleed tot in de puntjes.

Nadat ze getuige was geweest van haar aandeel in de koninklijke actie in Windsor, wilde ze zien hoe de Schotse dimensie van hun leven zich verhield.

‘Ik kon maar voor één kaartje bemachtigen,’ zei ze. ‘Maar ik wilde het nog steeds doen. Waarom zou je niet?’

Ik was een van de toegewijde ervaringszoekers met geld om te verbranden – maar eerst nam ik even de tijd om Balmoral alleen te ervaren, waarbij ik de cadeauwinkel binnenstapte waar een doos Earl Grey-thee te krijgen is voor £ 12, maar de King’s 75th Birthday Limited Edition Balmoral Whisky kost £ 3.200 per fles.

Vervolgens liep ik naar het kasteel voor wat persoonlijke bespiegelingen over de plaats waar wijlen koningin Elizabeth twee jaar geleden de laatste nacht van haar regering doorbracht.

Onderweg moest ik langs het restaurant. Toen ik dichterbij kwam, begon de eenzame doedelzakspeler in de deuropening te spelen om me te verwelkomen, maar toen hij me voorbij zag komen, viel hij weer stil. Een klein ceremonieel misverstand, waarvoor mijn excuses.

Binnenkort zouden we meer van hem horen. Maar eerst een korte geschiedenisles voor de gasten. Nadat ze verliefd waren geworden op Deeside, huurden Victoria en Albert Balmoral Castle in 1848 en de prins kocht het en het landgoed vier jaar later voor zijn vrouw.

Hun eerste beslissing was om het oorspronkelijke kasteel te slopen en een veel groter kasteel te bouwen, dat in 1856 voltooid was. Het was een behoorlijk uitvluchtsoord: een weelderige aangelegenheid met 52 slaapkamers, waarbij kosten noch moeite gespaard werden.

Enkele van de beste schilders van die tijd – met name Sir Edwin Landseer – kregen de opdracht voor de hectares muurruimte en een opkomend ontwerper genaamd William Morris werd gevraagd om passend vorstelijk behang voor de zalen te maken. Het is er nog steeds, zoals we gingen zien.

Op naar het kasteel voor onze rondleiding, waarna onze doedelzakspeler met een stevige clip de weg door de duisternis wijst. Het ‘ervarings’-element van de avond begon zich te kristalliseren. Hoeveel andere gastronomische restaurants leiden u naar een koninklijk huis terwijl u uw eetlust opwekt? We verzamelden ons in de inkomhal waar het, vooraf gewaarschuwd, nauwelijks warmer zou zijn dan buiten. Maar er zouden sjaals beschikbaar zijn voor degenen die niet gewend zijn aan de kamertemperatuur in het Schotse kasteel in de late herfst.

Velen van ons begonnen te begrijpen waarom het koningshuis begin september traditioneel uit Balmoral stapte.

Chef-kok Joe Gordon bereidt maaltijden van zijn eigen menu. Hij is ook de bekroonde chef-kok van de Rothesay Rooms, een restaurant dat een paar jaar geleden door de koning in het nabijgelegen Ballater werd gelanceerd.

Hoewel de sjaals optioneel waren, waren beschermende schoenovertrekken verplicht – een teken van respect voor de geruite tapijten van de huisbewoners, waarvan de koning de afgelopen twee jaar een aantal heeft vervangen. U stelt zich voor dat u in een groot familiehuis op een jachtterrein een enkele hertenkop tegenkomt die aan de muur is bevestigd.

Er waren er 22 in de hal. Ze omsingelden de hele kamer – elk vergezeld van een plaquette waarop stond welke koninklijke schutter het had neergeschoten, waar en wat het woog.

In een hoek stond een bronzen beeld van de 11e-eeuwse Schotse koning Malcolm Canmore. In tegenstelling tot wat Shakespeare vertelt over de koninklijke schermutseling, was hij de echte moordenaar van Macbeth.

Dit was een geschenk van koningin Victoria aan Albert, een van de vele die er te zien waren.

Albert overleefde slechts vijf jaar na de voltooiing van het kasteel. Victoria bracht het overgrote deel van haar tijd hier door als weduwe en versierde de plaats met herinneringen aan haar echtgenoot.

Er staat een levensgroot standbeeld van hem naast de trap in de gang, bekend als de Rode Gang, gemonteerd op een roterende sokkel zodat het zich kon draaien en naar de koningin kon ‘kijken’ terwijl ze zich naar bed terugtrok.

En dan is er het laatste portret van Albert – dat nu tegen het William Morris-behang hangt, maar tijdens Victoria’s leven op een ezel werd geplaatst, zodat het kon worden verplaatst naar de kamer waarin ze zich bevond.

De sombere waarheid is dat de first lady van dit huishouden in haar verdriet obsessief haar man herdacht in het decor van het kasteel – en sindsdien heeft geen enkele monarch het veranderd.

Even ontnuchterend is het bezoek aan de salon, de plek waar de duidelijk broze koningin Elizabeth Liz Truss in 2022 verwelkomde als premier.

Hier waren we, op de plaats waar wijlen koningin haar laatste officiële taak vervulde, misschien zelfs in de veronderstelling dat dit zo zou zijn. In de hoek stond een vleugel, met daarop een foto van de koningin-moeder. Er stonden ook chocolaatjes op de piano als er gasten aanwezig waren. Tegen een muur staat een sierlijke stoel waarop, zo werd ons verteld, niet meer was gezeten sinds koningin Victoria dat voor het laatst deed. Zou een tienerprins William of Harry een ander verhaal te vertellen hebben gehad?

Ik had verwacht dat de twee bijeenkomsten van het diner voor tien personen zouden worden georganiseerd als een ‘en famille’-ervaring rond een grote tafel, net zoals de royals dat zouden doen bij entertainment. En bij het opmaken van aparte tafels voor elk stel had ik het gevoel dat Balmoral misschien een truc over het hoofd had gezien.

Als het voor sommigen de oproep was om als royalty te dineren, hoe koninklijk vermakelijk om er dan als één in te duiken en wijsheid met klinkers uit te wisselen over de waan van de dag. We hadden zelfs onze eigen koning en koningin van de tafel kunnen nomineren.

Dit is de laatst bekende foto van koningin Elizabeth II, genomen in de salon van het kasteel

Zoals het er nu voorstond, hadden zowel Alison als ik te maken met eenzame eetervaringen totdat we overeenkwamen om onze zeven gangen samen te doen.

En het eten? Het menu is samengesteld en bereid door Joe Gordon, de bekroonde chef-kok van de Rothesay Rooms, een restaurant dat een paar jaar geleden door de koning in het nabijgelegen Ballater werd gelanceerd. Het idee was een culinaire reis van landgoed tot bord, waarbij alles wat werd aangeboden, bij Balmoral of lokaal werd geproduceerd.

Kortom, het was iets wat de koninklijke familie de afgelopen 170 jaar in hun Schotse residentie heeft geserveerd aan de groten en de goede mensen. Verrukkingen gepresenteerd met uitgebreide introducties door het personeel waren onder meer gerookte zalm, wildterrine, kabeljauw uit Aberdeen en – misschien wel verplicht – hertenvlees van een op het landgoed van Balmoral gekapt hert.

De strooptaart met zelfgemaakt ijs vulde de laatste beschikbare hoekjes van mijn eetlust, waardoor ik me afvroeg of het wel in een koninklijke omgeving gepast was om te vragen of het kaasgerecht in een doggybag mocht.

Als onze serveerster geschokt was, liet ze dat niet merken. Ze liet ook niet weten of het bekend is dat premiers soortgelijke verzoeken doen aan de koninklijke dinertafel.

Dus £ 250 van iemands geld waard? Nou ja, de gerechten waren tot in de perfectie bereid en de porties genereus voor een degustatiemenu.

Dit was lekker eten met een extra cachet dat geen enkel ander restaurant in het land kan bieden. Natuurlijk hadden we vooraf betaald, maar daarbij vertrouwden we erop dat als het goed genoeg was voor het koningshuis, het zeker zou slagen bij mensen als wij.

Ik bette mijn lippen met mijn Balmoral-servet met monogramreliëf en wankelde naar de uitgang, in een poging mijn complimenten aan de chef-kok niet te beledigen. Buiten stond een vloot taxi’s te wachten om ons door de poort van het landgoed terug te brengen naar ons echte leven.

Zal de koning op een dag verder gaan? Er zijn, geloof ik, 52 lege kasteelkamers in deze tijd van het jaar. Fantasiegastvrijheid misschien, maar wat is het gangbare tarief voor diner en overnachting?