Leerlingverpleegkundige Zoe overleed na twaalf uur wachten op de spoedeisende hulp. Daarom moet Wes Streeting deze gruwelijke verhalen over de wachttijden in ziekenhuizen lezen voordat hij miljarden plundert om huisartsen te ondersteunen
Het plan van de regering om miljarden ponden weg te halen uit ziekenhuizen zal levens in gevaar brengen, waarschuwen experts – en zou de omstandigheden in worstelende spoedeisende hulp kunnen verslechteren.
De wachttijden op spoedeisende hulpafdelingen in Engeland en Wales zijn ongekend hoog: vorig jaar moesten ruim 1,5 miljoen patiënten minstens twaalf uur wachten voordat ze door een arts werden gezien.
Maar minister van Volksgezondheid Wes Streeting onthulde eerder dit jaar dat Labour niet meer geld zou injecteren in noodlijdende ziekenhuizen.
Student-verpleegkundige Zoe Bell stierf na 12 uur wachten op de spoedeisende hulp
In plaats daarvan is hij van plan ‘de focus van de NHS te verleggen naar de ziekenhuizen’ – door een deel van de bestaande financiering voor acute zorgcentra te heroriënteren naar huisartsenpraktijken.
Nu waarschuwen medische professionals dat dit plan rampzalig zou kunnen zijn voor een toch al beschadigde gezondheidszorg.
Vorige week beschreef Mail on Sunday-columnist en huisarts dr. Ellie Cannon overstroomde spoedeisende hulp en deelde een verhaal over een patiënt van haar die in een ambulance moest worden behandeld omdat de spoedeisende hulp te druk was. Dr. Cannon vroeg de lezers hoe hun plaatselijke ziekenhuizen ermee omgingen – en we werden overspoeld met e-mails en brieven.
Eén lezeres, Sheila Poole, beschreef hoe ze twintig uur lang in het ziekenhuis lag te wachten totdat haar ernstig zieke echtgenoot op een afdeling werd opgenomen.
Een ander zei dat als ze niet eens zou proberen haar 89-jarige vader naar het ziekenhuis te brengen nadat ze door paramedici was gewaarschuwd, ze dagenlang vast zouden zitten op de ‘luidruchtige en chaotische SEH’.
En de 82-jarige moeder van professor Julia Lawton wachtte 33 uur op een spoedeisende hulp in Liverpool voordat ze een goed bed kreeg – ondanks dat ze meerdere bloedstolsels in haar longen had.
‘Gedurende die 33 uur kon ze niet slapen en was ze bang – we wisten dat er iets ernstig mis met haar was’, zei prof. Lawton. ‘Je verwacht dit soort problemen in december en januari, tijdens het hoogtepunt van het griepseizoen, maar om eind september een systeem te hebben dat zo overbelast is, is echt eng.’
Deze getuigenissen komen slechts enkele weken nadat werd vastgesteld dat een 28-jarige leerling-verpleegkundige was overleden aan sepsis nadat hij bijna twaalf uur op de spoedeisende hulp had gewacht. Zoe Bell, uit Buckinghamshire, had extra diensten gedraaid om haar studie te financieren toen ze ziek werd. Ondanks dat ze bloed ophoestte in de wachtruimte van de spoedeisende hulp, bleef Zoë daar de hele nacht achter – en stierf de volgende dag aan hartfalen.
In een ander geval stierf de 39-jarige Inga Rublite dit jaar nadat ze meer dan acht uur als slachtoffer had gewacht in het Queens Medical Center in Nottingham. De volgende ochtend werd ze door het personeel op de grond gevonden, ineengedoken onder haar jas.
‘Elke winter in de afgelopen tien jaar bestond het gevaar dat NHS A&E’s overweldigd raakten’, zegt NHS intensive care-consulent dr. Ron Daniels. ‘En als Labour desinvesteert in ziekenhuizen, zal dat een steeds reëlere bedreiging worden.
‘Het enige dat nodig is, is een slecht griepseizoen en de kwetsbaarheid van het acute NHS-systeem zal aan het licht komen.’
Inga Rublite, rechts, stierf dit jaar na meer dan acht uur te hebben gewacht in het Queens Medical Center in Nottingham
Wachttijden op de spoedeisende hulp worden beschouwd als een belangrijke barometer voor de prestaties van de gezondheidszorg – waarbij vertragingen in de behandeling gepaard gaan met verhoogde sterfte en ziekte.
Begin jaren 2000 introduceerde Labour de vieruurnorm, die voorschreef dat 95 procent van de patiënten binnen dat tijdsbestek moest worden opgenomen, overgeplaatst of ontslagen.
Maar de NHS voldoet sinds 2015 niet meer aan de vieruurnorm – waarbij de wachttijden de afgelopen tien jaar gestaag zijn toegenomen.
En sinds de Covid-pandemie zijn de lange wachttijden zelfs nog groter geworden. Gegevens van de gezondheidsdenktank King’s Fund laten een snelle toename zien van het aantal wachttijden van twaalf uur of meer voor opname – met ruim 140.000 mensen die in maart van dit jaar meer dan twaalf uur op de spoedeisende hulp wachtten, vergeleken met slechts 1.400 in 2019.
Stagnerende spoedeisende hulp heeft er op zijn beurt toe geleid dat een groter aantal mensen een spoedbehandeling krijgt in ambulances die buiten ziekenhuizen geparkeerd staan.
Bijna één op de vier ambulancepatiënten wachtte vorig jaar meer dan een uur voordat ze op de spoedeisende hulp werden opgenomen, wat op zijn beurt zorgde voor langere wachttijden voor de ambulance.
In een baanbrekend onafhankelijk onderzoek dat deze zomer werd gepubliceerd, achtte Labour-collega Lord Darzi de NHS ‘in kritieke toestand’, te midden van stijgende wachtlijsten en een algemene verslechtering van de gezondheid van het land. Het rapport wees op vier onderling samenhangende oorzaken voor de gestage achteruitgang van de gezondheidszorg: bezuinigingen en financieringsbeperkingen, de impact van de pandemie, een gebrek aan stem van de patiënt en betrokkenheid van het personeel, en inadequate managementstructuren en -systemen.
Lord Darzi benadrukte ook een tekort aan kapitaaluitgaven van £37 miljard in de afgelopen vijftien jaar, wat betekent dat de gezondheidszorg er niet in slaagde ziekenhuizen te renoveren, faciliteiten uit te breiden of medische apparatuur te kopen.
Groot-Brittannië heeft het laagste aantal medische scanners in ziekenhuizen per miljoen inwoners vergeleken met enig ander ontwikkeld land. Dit betekent dat patiënten langer wachten om cruciale scans te ondergaan. Experts zeggen dat de lange wachttijden voor slachtoffers het resultaat zijn van deze druk – waarbij de pandemie ziekenhuizen verder naar een crisispunt duwt.
‘Er zijn lange wachttijden op de spoedeisende hulpafdelingen omdat ziekenhuizen nu te vol zijn – en mensen niet snel genoeg kunnen ontslaan’, legt dr. Adrian Boyle, voorzitter van het Royal College of Emergency Medicine (RCEM) uit.
‘Het gevolg is dat we lang moeten wachten tot er bedden beschikbaar komen – en dat patiënten lang moeten wachten op de spoedeisende hulp.’
Maar ondanks de groeiende crisis heeft Labour geweigerd verder te investeren in NHS-ziekenhuizen. Naar aanleiding van het rapport van Lord Darzi zei Sir Keir Starmer dat de NHS ‘zonder hervormingen’ geen extra financiering zou ontvangen.
Ondertussen zijn de plannen van de conservatieve regering om tegen 2030 veertig ziekenhuizen te bouwen opgeschort.
En tijdens zijn eerste officiële bezoek aan een huisartsenpraktijk beloofde Wes Streeting miljarden ponden van ziekenhuizen naar praktijken voor eerstelijnszorg te verschuiven om de preventieve zorg te verbeteren en mogelijk de druk op de spoedeisende hulp te verminderen.
‘Mijn eerste bezoek als minister van Volksgezondheid was aan een huisartsenpraktijk, want toen we zeiden dat we de focus van de NHS van de ziekenhuizen naar de gemeenschap wilden verleggen, meenden we dat’, zei de heer Streeting.
Minister van Volksgezondheid Wes Streeting onthulde eerder dit jaar dat Labour niet meer geld zou injecteren in noodlijdende ziekenhuizen
‘Ik ben vastbesloten om van de NHS meer een wijkgezondheidsdienst te maken, met meer zorg dichter bij de huizen van mensen. Want als patiënten geen afspraak bij de huisarts kunnen krijgen, komen ze op de spoedeisende hulp terecht, wat slechter is voor hen en duurder voor de belastingbetaler.’
Labour belooft een ‘preventie eerst’-revolutie te bewerkstelligen en hoopt de overheidsuitgaven voor de NHS op de lange termijn te stoppen door de gezondheidsproblemen vroegtijdig te behandelen.
In januari kondigde de partij plannen aan om tandenpoetsen onder toezicht op scholen in te voeren voor kinderen van drie tot vijf jaar oud, als onderdeel van haar plan om de gezondheid van alle jongeren te verbeteren.
En de afgelopen maanden varieerden andere voorgestelde preventieve tactieken van het beloven van betere huisartsendiensten tot het ontmoedigen van sigaretten door het roken in pubtuinen en buiten scholen te verbieden.
Maar experts waarschuwen dat het bezuinigen op de financiering van ziekenhuizen het risico inhoudt dat een systeem dat toch al onder ernstige druk staat, nog verder wordt verergerd.
Dr. Boyle van de RCEM zegt: ‘Hoewel we de noodzaak van verbeteringen in de eerstelijnszorg, inclusief huisartsen, krachtig ondersteunen, mogen de ontwikkelingen de aandacht niet afleiden van de gevaarlijke crisis die zich afspeelt op de spoedeisende hulpafdelingen in het hele land.
‘We hebben momenteel het op een na laagste aantal bedden per hoofd van de bevolking in Europa en bijna één op de tien mensen brengt twaalf uur of meer door op de spoedeisende hulp. Zoals het antwoord van Darzi stelde, bevindt de spoedeisende hulp zich in “een verschrikkelijke staat”.
‘Actie om dit aan te pakken moet de duizenden vermijdbare sterfgevallen die elk jaar gepaard gaan met extreem lange spoedverblijven erkennen en voorkomen.’
Dr. Daniels, die ook optreedt als uitvoerend directeur van de UK Sepsis Trust, is het daarmee eens.
‘Hoewel ik een stap in de richting van preventieve geneeskunde volledig steun, ben ik sceptisch dat een herinvestering in de eerstelijnszorg echt preventief zal zijn’, zei hij. ‘Ziekenhuizen staan nu al voor een enorme uitdaging. Ze kunnen niet genoeg artsen en verpleegsters werven en we hebben enorme wachttijden voor electieve operaties.
‘We missen nu al diagnoses vanwege het grote aantal patiënten en het gebrek aan vaardigheden onder gezondheidszorgwerkers.
‘Totdat we alle facetten van het gezondheidszorgsysteem hebben opgelost, kan wat wordt gezien als een snelle oplossing het probleem zelfs een stuk erger maken.
‘We lopen het risico de mogelijkheid te verliezen om snelle zorg aan de ziekste patiënten te garanderen. Helaas betekent dit dat de zorg bijna gerantsoeneerd zal worden.’
Verwoestend genoeg vallen sommige al door de kieren.
Vorige week ontdekte een lijkschouwer dat een vrouw die 39 uur op een stoel op een drukke SEH-afdeling had doorgebracht, wachtend op een ziekenhuisbed, stierf door verwaarlozing, wat volledig te voorkomen was.
Marina Young, 46, leed aan een acute astma-aanval toen ze naar het Royal Preston Hospital in Lancashire werd gebracht.
Artsen beseften al snel dat ze moest worden opgenomen, maar het ziekenhuis was vol, met meer dan 50 mensen die op de spoedeisende hulp wachtten op een bed op een afdeling.
In plaats daarvan bracht Marina twee nachten door in een stoel en – rond 10.00 uur de volgende ochtend – werd ze dood aangetroffen, nog steeds volledig gekleed en met haar schoenen aan. Haar zus zei dat ze zelfs doorweekt was van haar eigen urine.
Een senior arts had ‘geweigerd’ Marina vijf uur lang te zien nadat een senior verpleegkundige hen dat had gevraagd, ondanks dat uit tests bleek dat haar ziekte in een ‘levensbedreigende categorie’ viel, zei de lijkschouwer.
Om dergelijke tragedies te voorkomen, zegt dr. Boyle dat ziekenhuizen naast de eerstelijnszorg moeten worden gefinancierd – en dat er meer werk moet worden gedaan om de sociale zorg te verbeteren, zodat patiënten sneller kunnen worden ontslagen.
‘Er moet een hervorming van de sociale zorg plaatsvinden, zodat patiënten naar huis kunnen’, zegt hij.
‘Mensen blijven lang in het ziekenhuis nadat ze ontslagen zouden moeten worden, wat vooral slecht is voor oude mensen die het risico lopen ziekten op te lopen op de afdelingen.’
Een woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid en Sociale Zorg zei: ‘We hebben een kapot gezondheidszorgsysteem geërfd dat patiënten en personeel te lang in de steek heeft gelaten – en we zijn vastbesloten om het aandeel van de NHS-middelen dat naar de eerstelijnszorg gaat, te vergroten.
‘Als patiënten geen afspraak bij de huisarts kunnen krijgen, komen ze op de spoedeisende hulp terecht, wat slechter voor hen is en bijna tien keer zo duur voor de belastingbetaler. We zullen de NHS hervormen en de focus van de gezondheidszorg verleggen naar de gemeenschap, zodat meer patiënten kunnen worden behandeld zonder naar het ziekenhuis te gaan.’