10 manieren waarop mensen reageerden toen ze dachten dat de wereld ten einde liep
Mensen hebben een lange geschiedenis van proberen te voorspellen wanneer en hoe de wereld zal eindigen. Hoewel veel voorspellingen die niet zijn uitgekomen algemeen bekend zijn, zoals het millennium en 2012, zijn de reacties van de mensen die er echt in geloofden dat niet, met uitzondering van enkele gevallen van doemsdagcultus.
Maar sekteleden zijn niet representatief voor de verrassend brede groep mensen die onder de invloed zijn gekomen van apocalyptische overtuigingen. Naast het soort excentriekelingen met wilde ogen waarvan je zou verwachten dat ze gelovigen zijn, zijn er ook kunstenaars, beroemdheden en enkele zeer machtige publieke figuren. Wat volgt zijn de verhalen van tien van zulke mensen die hun daden lieten bepalen door voorspellingen van de dag des oordeels, met vreemde, dwaze en angstaanjagende resultaten.
Verwant: Top 10 manieren waarop de wetenschap voorspelt dat de wereld zal eindigen
10 Brandende onschatbare renaissancekunst
Waarschijnlijk hebben mensen, net zolang ze het einde van de wereld voorspellen, geprobeerd slechte ideeën uit te bannen door ze te verbranden. Talloze boeken en kunstwerken zijn in het vuur gegooid, net als bij het ‘Vreugdevuur der ijdelheden’ in het 15e-eeuwse Florence. Het vreugdevuur vond plaats in 1497 en zag mensen alles verbranden wat hen van hun religieuze plichten kon afleiden. Dit kwam allemaal omdat een monnik genaamd Savonarola hen ervan had overtuigd dat de Apocalyps nog maar drie jaar verwijderd was.
Savonarola was een machtige man die de controle over de stad al had overgenomen van de Medici-familie. Dit leverde hem veel invloed op, onder meer op een van de beroemdste artiesten aller tijden, Sandro Botticelli. De legendarische schilder van De geboorte van Venus Het zou heel goed kunnen dat hij enkele van zijn eigen kunstwerken van onschatbare waarde in het vuur heeft gegooid. Gelukkig maakten bezorgde Florentijnen snel een einde aan Savonarola's vernietiging van hun erfgoed, en hij werd later geëxecuteerd.[1]
9 Paniek bij het kopen van ‘Anti-Comet’-pillen en paraplu’s
Ongeveer elke 76 jaar is de komeet van Halley vanaf de aarde te zien. De gegevens over het uiterlijk ervan dateren uit de oudheid. Maar toen het in mei 1910 opnieuw zou verschijnen, brak er paniek uit. Wat was er deze keer anders? Het antwoord was een nieuwe wetenschap genaamd ‘spectroscopie’.
Een paar jaar eerder hadden wetenschappers in Chicago spectroscopie gebruikt om de staart van een andere komeet te analyseren, die volgens hen vol onzichtbaar giftig gas zat. Een Franse astronoom, Camille Flammarion, voorspelde dat soortgelijke gassen in de staart van de komeet Halley de aarde zouden bereiken en iedereen zouden verstikken. Desinformatie verspreidde zich snel, en hoewel andere wetenschappers iedereen probeerden te verzekeren dat de aarde veilig was, sloten mensen hun ramen, bleven binnen en bereidden zich voor op het ergste.
Maar terwijl sommige mensen in paniek raakten, rookten anderen kansen. Gewetenloze zakenlieden verkochten plotseling 'anti-komeetpillen', waarvan ze beloofden dat ze mensen zouden beschermen tegen de schade van de komeet. Ook verkrijgbaar waren “komeetbeschermende paraplu’s” en gasmaskers. Gelukkig leek het enige neveneffect schaamte te zijn toen de staart van de komeet de aarde miste met een geschatte afstand van 317.040 kilometer.[2]
8 Het beklimmen van een buitenaardse piramideberg
Het is gemakkelijk om te denken dat de angst voor een naderende apocalyps nu tot het verleden behoort en dat mensen in de 21e eeuw beter weten. Het nieuwe millennium begon echter met de wijdverbreide verwachting van een mondiale ramp, en dit herhaalde zich twaalf jaar later. Hoewel geen van beide massale paniek uitlokte, hadden ze allebei hun aandeel in dramatische en excentrieke reacties. In december 2012 hadden veel mensen bijvoorbeeld gehoord dat de Maya's verwachtten dat de wereld op de 21e van die maand zou vergaan.
Terwijl de meeste mensen het simpelweg negeerden en doorgingen met hun leven, namen enkelen het serieus – zo serieus dat ze op het vliegtuig naar Servië stapten. Sommigen reisden er zelfs vanuit Australië naartoe. Ze hoopten dat een magnetische kracht afkomstig van de berg Rtanj – een berg in de Karpaten met een bijna perfect piramidevormige top waarvan sommigen denken dat deze door buitenaardse wezens is gebouwd – hen zou beschermen tegen het einde van de wereld.
Nabijgelegen dorpen werden naar verluidt overweldigd door honderden nieuwkomers, die sneeuwstormen trotseerden om te kunnen overleven.[3]
7 $ 10 miljoen uitgeven
Sommige mensen verwachtten dat de Maya’s gelijk zouden krijgen, maar zagen geen enkele hoop op overleving. Onder hen bevonden zich het Amerikaanse reality-tv-powerkoppel Spencer Pratt en Heidi Montag. Bijgenaamd 'Speidi' maakte het stel voor het eerst naam De heuvels voordat hij de hoofdrol speelde in andere shows zoals die in Groot-Brittannië Beroemde grote broer. Tegen de tijd dat 2012 aanbrak, hadden ze een zeer succesvolle carrière gehad, waarbij Spencer schatte dat ze ongeveer 10 miljoen dollar hadden verdiend.
Maar toen ze hoorden dat in 2012 een asteroïde de aarde zou treffen, besloten ze dat de beste manier van handelen was om al hun geld uit te geven vóór hun vroegtijdige dood (en die van alle anderen). Sommige dingen waar ze hun geld aan uitgaven waren een ‘miljoenengarderobe’, een monstertruck, plastische chirurgie en – vreemd genoeg – mensen die deuren voor hen openden.
Spencer voegde eraan toe dat ze contant geld en auto's aan hun vrienden zouden uitdelen. Het echtpaar slaagde erin het allemaal uit te geven en woonde in juni 2011 gratis in het huis van Spencers vader.[4]
6 Die zich voordeed als een sportieve weerman met vlinderdas
Al je geld uitgeven vanwege het ongegronde giswerk van een oude beschaving is duidelijk dwaas, maar het zou verontschuldigd kunnen worden als de dreiging van het einde van de wereld geloofwaardig is. Maar kan er iets worden verontschuldigd als een mondiale dreiging geloofwaardig is? Eén veel bespotte zaak uit 2014 zegt van niet. Hoewel niet iedereen ervan overtuigd is, is klimaatverandering in ieder geval veel geloofwaardiger dan de Maya-theorie ooit was.
Eén man die overtuigd was van het gevaar sierde de cover van Le Parisien-magazine in juni 2014, vergezeld van de alarmerende bewering dat er nog maar 500 dagen over waren om de planeet ervan te redden. Verrassend genoeg was hij geen slordig, die-hard klimaatactivist, maar de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken van Frankrijk, Laurent Fabius.
Nog verrassender was dat de minister zich voordeed als een glimlachende weerman, met een vlinderdas op en wijzend met zijn vingers naar een kaart, die al snel werd vervangen door ET, God en een paar neusgaten toen de eigenzinnige omslagfoto online circuleerde. Het Franse publiek reageerde nauwelijks met de ernst die Fabius waarschijnlijk wilde. In plaats daarvan werd hij een van de vele Franse toppolitici die ook schitterden in per ongeluk hilarische covers voor hetzelfde tijdschrift.[5]
5 Het mogelijk maken en zelfs aanmoedigen van vernietiging van het milieu
Hoe vreemd zijn strategie ook was, Laurent Fabius probeerde mensen ertoe aan te zetten zich om het milieu te bekommeren en de klimaatverandering een halt toe te roepen. Hij is niet de enige politicus die gemotiveerd is door het gevoel dat het einde nabij is. Sommigen hebben echter het tegenovergestelde standpunt ingenomen ten opzichte van zijn milieuactivisme. Eén van die mannen was James Watt, de Amerikaanse minister van Binnenlandse Zaken onder president Reagan.
Volgens hem waren natuurlijke hulpbronnen er om geëxploiteerd te worden. Hij haatte milieuactivisten en dacht dat ze de individuele vrijheden en de economische groei van het land beperkten. Als secretaris deelde hij olie-, gas- en steenkoolleasecontracten uit. Hij versoepelde de beperkingen die tot doel hadden het milieu te beschermen. Maar zijn meest beruchte moment kwam toen hij werd ondervraagd door de Binnenlandse Commissie van het Huis van Afgevaardigden.
Op de vraag of hij de wildernis voor toekomstige generaties wilde behouden, antwoordde hij: ‘Ik weet niet op hoeveel toekomstige generaties we kunnen rekenen voordat de Heer terugkeert.’ In wezen dacht hij dat de dag des oordeels voor de deur stond, dus het had geen zin om veel te bewaren. Zijn opvattingen werden op grote schaal bespot en zelfs geparodieerd in een Zaterdagavond live schetsen.[6]
4 Van voorbereiding op de dag des oordeels een prioriteit van de overheid maken
In december 1999 waren computers essentieel geworden voor communicatie, bankieren, ziekenhuisapparatuur en meer. Maar ze gebruikten vaak code die problemen zou opleveren als deze van het jaar 1999 naar 2000 moest worden verschoven. Niemand wist precies wat de problemen zouden zijn, maar sommigen voorspelden dat er mondiale chaos zou ontstaan.
Degenen die zich hierop voorbereidden, liepen het risico paranoïde te worden genoemd, maar veel machtige organisaties, waaronder de Canadese regering, deden dat wel. Ze maakten van de voorbereiding van het nieuwe jaar een topprioriteit na een onderzoek uit 1998 naar de mogelijke gevolgen van de bug. Geen nieuwe wet of programma kon concurreren met de voorbereidingen waaraan 11.000 mensen werkten. Toen in 1999 oudejaarsavond aanbrak, was Canada zich al achttien maanden aan het voorbereiden. Ze hadden 13.000 man paraat staan, vier keer de gebruikelijke kasreserves bij de centrale bank en een lockdown voor de hoogste kabinetsministers.
Nu we weten dat er niets is gebeurd, is het gemakkelijk om te denken dat ze feitelijk hebben betaald voor de duurste computerupdate ter wereld. Maar echte problemen werden gevonden en opgelost. Een hoge bureaucraat vatte Y2K samen als een mix van de grootste hoax ooit en de grootste crisis ooit afgewend.[7]
3 Aanklacht indienen om de Large Hadron Collider te stoppen
De Canadese regering had met Y2K misschien een crisis kunnen voorkomen, maar in 2008 werd de Amerikaanse regering aangeklaagd omdat ze bijna een nieuwe crisis had veroorzaakt. Een gepensioneerde nucleaire veiligheidsfunctionaris en een journalist hebben de rechtszaak aangespannen tegen het ministerie van Energie en onderzoeksinstituten zoals de Europese Organisatie voor Nucleair Onderzoek (CERN) als reactie op het inschakelen van de Large Hadron Collider. Ze geloofden dat de LHC zoveel macht had dat deze echt het einde van de wereld zou kunnen veroorzaken.
Een van hun argumenten was dat er een mini-zwart gat zou kunnen ontstaan waarin de aarde zou vallen, ook al zeiden de theorieën van Einstein en Stephen Hawking dat dit onmogelijk was. Het litigieuze duo beweerde ook dat vreemde materie alles op aarde tot één grote klomp zou kunnen samensmelten, of dat er nieuwe deeltjes zouden kunnen ontstaan, waardoor atomen sneller zouden vervallen. De rechtszaak werd in 2010 afgewezen omdat het paar er niet in was geslaagd te bewijzen dat er sprake was van een geloofwaardige dreiging.[8]
2 Verhuizen naar Texas om de wederkomst af te wachten
Deze lijst zou niet compleet zijn zonder een paar gekke persoonlijkheden zoals Chen Hong-min. De Taiwanese leider van de Chen Tao-sekte overtuigde, net als veel andere sekteleiders, zijn volgelingen ervan dat de wereld ten einde liep. Gelukkig voor hen vroeg hij hen niet om een einde aan hun leven te maken. Toen de wereld niet eindigde zoals hij had verwacht, gaf hij zijn mislukking toe.
Chen kreeg voor het eerst volgers toen hij begin jaren negentig afstapte van de UFO-religie waar hij zich bij had aangesloten. In 1995 had hij besloten dat Noord-Amerika het land van God was. Hij verhuisde daar met zijn volgelingen naartoe om te wachten tot God hen wegvoerde in vliegende schotels in de vorm van wolken. Concreet moesten ze wachten in Garland, Texas, omdat hij dacht dat Garland klonk als 'God-land'.
Op foto's van de groep uit die tijd is te zien dat ze geheel witte uniformen en breedgerande hoeden droegen. Toen de UFO’s niet op de door hem voorspelde datum van 31 maart 1998 arriveerden, hield Chen een persconferentie waar hij zijn profetie ‘onzin’ noemde. Veel leden vertrokken. Later herinterpreteerde hij zijn uitspraken echter en verplaatste zijn sekte naar New York.[9]
1 Een regenboogpruik dragen, een tv-ster worden en gijzelaars nemen
In de jaren zeventig en '0 verscheen er steeds een bekend gezicht – of beter gezegd: een bekend kapsel – op atletiekevenementen. Rollen Stewart, ook wel de 'Rainbow Man' genoemd, was geen atleet, maar door een wilde regenboogkleurige pruik te dragen, slaagde hij er bijna altijd in zichzelf voor de camera te krijgen en werd hij een kleine beroemdheid. Maar achter zijn vrolijke uiterlijk ging iets duisterder schuil.
In de jaren tachtig werd hij bekeerd door een tv-evangelist en begon hij bijbelverwijzingen weer te geven toen hij voor de camera kwam, dus begonnen regisseurs hem tegen te houden. Hij had zijn geringe mate van bekendheid nooit in dollars omgezet en werd al snel blut en dakloos. Toen raakte hij ervan overtuigd dat Jezus zou terugkeren. Omdat hij de wereld dit wilde laten weten, lanceerde hij een stinkbommencampagne, maar ondernam drastischer actie toen deze niet genoeg aandacht trok.
In 1992 nam hij drie gijzelaars in een hotel in Los Angeles en had hij een patstelling van acht uur met de politie, terwijl hij eiste dat hij een televisieprogramma zou krijgen om de wereld te waarschuwen dat de dag des oordeels voor de deur stond. Later zei hij dat hoewel zijn timing verkeerd was, zijn daden ‘een misdaad waren om grotere schade te voorkomen’.[10]