Terwijl de koning op het punt staat te arriveren voor zijn staatsbezoek, duikt ROBERT HARDMAN in het wilde leven van de Royals in Kenia… Van William’s aanzoek tot Charles die tegenover een aanvallende olifant staat

Niemand zag het beest aankomen – en er was toch geen plek om je te verstoppen. ‘Ik herinner me dat de olifant wild trompetterend uit de struik stormde, met zijn oren gespreid en zijn slurf uitgestrekt’, schreef Prins Charles.

‘Ik was zo verbaasd door de plotselingheid van dit alles dat ik mijn benen niet kon laten reageren op signalen van de hersenen.’

Gelukkig leek het de oplossing te bieden.

‘De olifant was zo verbaasd dat ik niet wegliep. . . hij verdween weer in de struiken.’

De rest van het gezelschap, herinnerde hij zich, prees onmiddellijk zijn moed, maar, zoals hij de eerste was om toe te geven, het was puur geluk geweest.

Het was een van de vele onvergetelijke momenten tijdens wat een beslissende reis zou zijn voor de 23-jarige toekomstige koning, niet in de laatste plaats omdat deze koninklijke rondreis door Kenia zijn eerste was die de leiding had, in plaats van de koningin te vergezellen.

Hier hield hij zijn eerste inhuldiging en benoemde hij zijn eerste ridder tot een eminente rechter. Prins Charles organiseerde ook zijn eerste tuinfeest, hield een interview voor de Keniaanse radio en voerde gesprekken met een van de grote reuzen van het Gemenebest, Jomo Kenyatta, grondlegger van het moderne Kenia.

Dit waren allemaal belangrijke facetten van het leven dat voor ons lag. En tussendoor ging hij op die veelbewogen wandelsafari door de Aberdare-bergen (waarbij hij zijn eerste baard liet groeien, volgens een van de pers op die tour).

Hoeveel herinneringen zullen er dan terugstromen als hij daar deze week voor het eerst terugkeert als koning en hoofd van het Gemenebest?

Hij was zeker niet de enige toekomstige monarch die werd gevormd door een reis naar Kenia. Een eerdere was volgens zijn toekomstige koningin volledig getransformeerd. ‘Hij is een ander wezen, heel kalm en al zijn zenuwachtigheid kwijt,’ schreef ze naar huis, eraan toevoegend dat het ‘het beste deel van iemands leven’ was geweest.

Dat was bijna 100 jaar geleden. Die toekomstige monarch was toen Bertie, hertog van York, onlangs getrouwd met Lady Elizabeth Bowes Lyon. Zoals haar officiële biografie aangeeft, was die reis een keerpunt voor de verlegen jongeman die later koning George VI zou worden en zijn land door de Tweede Wereldoorlog zou leiden.

Charles, Bertie en Elizabeth zijn lang niet de enige leden van de koninklijke familie voor wie een bezoek aan Kenia veel meer is geweest dan een avontuur. Het is niet overdreven om te zeggen dat het voor velen van hen een levensbevestigende en levensveranderende ervaring is geweest.

Kenia is natuurlijk de plek waar Elizabeth II koningin werd, terwijl ze de nacht doorbracht in de takken van een gigantische vijgenboom met uitzicht op een waterpoel. Het is de plek waar prins William zijn toenmalige vriendin Catherine Middleton op safari lokte met een zorgvuldig verborgen verlovingsring in zijn rugzak. Dat had zeker een happy end.

Een bezoek aan Kenia was ook een keerpunt in het leven van de jonge prinses Anne, toen ze in 1971 met hetzelfde vliegtuig vloog als prins Charles, maar met een heel ander reisschema.

Ze werd vergezeld door een televisieploeg van Blue Peter die een geheel nieuw soort prinses wilde vastleggen, iemand die niet alleen blij was om gefilmd te worden terwijl ze snorkelde of met blote hoofd door de bush reed.

Het belangrijkste punt van de reis was om je te verdiepen in het werk van Save The Children. Meer dan een halve eeuw later blijkt haar toewijding aan de liefdadigheidsinstelling een van de meest duurzame koninklijke patronages van allemaal.

Niet alle leden van de familie vertrokken echter op een hoogtepunt. Een vroegere prins van Wales, later Edward VIII, had in 1928 schandaal na schandaal veroorzaakt met zijn losbandige gedrag onder het Keniaanse koloniale regime.

Die reis was om een ​​andere reden een keerpunt. Hij gedroeg zich zo slecht dat hij uiteindelijk zijn eigen privésecretaris tot ontslag dreef. De genadeslag was zijn weigering om naar huis terug te keren naar het bed van zijn zieke vader, omdat hij de vrouw van een plaatselijke ambtenaar probeerde te verleiden (en dat ook deed).

Twee generaties later gedroeg de volgende Prins van Wales die Kenia bezocht zich onberispelijk.

Er bestonden grote zorgen over de vraag of die reis uit 1971 wel door zou mogen gaan, aangezien er net een burgeroorlog was uitgebroken in buurland Oeganda en er dreigde de koninklijke reis te verstoren.

Uiteindelijk bleek de vice-koninklijke combinatie van prins Charles en prinses Anne een groot bilateraal succes. ‘Een belangrijk resultaat van het bezoek van Hunne Koninklijke Hoogheden is een grote impuls geweest voor het Keniaanse zelfvertrouwen’, schreef de Britse Hoge Commissaris, Sir Eric Norris, in een geheim bericht dat ik in het Nationaal Archief heb gevonden. ‘Keniaanse kisten zijn goed uit.’

Er zal dus geen tekort zijn aan leuke anekdotes als de koning en koningin Camilla morgen aan hun staatsbezoek in Nairobi beginnen. Maar hoe zal deze reis verlopen?

Het maakt veel uit. Dit zal het eerste bezoek van de koning aan het Gemenebest zijn sinds hij hoofd van het Gemenebest werd. Waarom Kenia, met 56 lidstaten om uit te kiezen?

Het is in feite niet zijn beslissing, maar die van Buitenlandse Zaken, die over deze zaken beslist. Kenia is een belangrijke speler in de bloeiende digitale economie van Afrika en wordt ook beschouwd als een bolwerk van de democratie in Oost-Afrika. Britse troepen trainen daar, Groot-Brittannië is de grootste Europese binnenlandse investeerder en de handel bedraagt ​​£1,2 miljard per jaar.

Nu de Chinese invloed in de hele regio groeit, in combinatie met onbetaalbare leningen, wordt de inzet van enige koninklijke zachte macht als een goed moment gezien.

Kenia is ook een extreem jong land met een verbazingwekkende 80 procent van de bevolking onder de 35 jaar. Daarom willen de gastlanden, onder leiding van president William Ruto, de nadruk duidelijk op het toekomstige potentieel houden en niet blijven stilstaan ​​bij het verleden. .

Dit zal ook de Britse diplomaten plezieren. Ze willen niet dat de reis op een zijspoor terechtkomt door eisen voor historische excuses en herstelbetalingen voor de onderdrukking van de Mau Mau-opstand uit het koloniale tijdperk in de jaren vijftig, toen rebellen, voornamelijk uit de Kikuyu-gemeenschap, in opstand kwamen tegen de koloniale overheersing. De repressie was wreed en aan beide kanten werden wreedheden begaan.

Tien jaar geleden betaalde Groot-Brittannië bijna £20 miljoen aan schadevergoeding aan de slachtoffers van martelingen door het koloniale bestuur, terwijl het volhield dat de moderne Britse regering geen aansprakelijkheid draagt.

De betaling volgde op een particuliere juridische actie bij de Britse rechtbanken, en niet op een officieel verzoek uit Kenia. Gezien het feit dat Kenia na de onafhankelijkheid net zo graag de Mau Mau wilde aanpakken, zal de huidige regering geen haast hebben om die onrust opnieuw te bespreken.

Door echter niet achterom te kijken, zal deze reis ook enkele van de grote koninklijke monumenten van de afgelopen eeuw uitlichten. Laten we er dus op terugkijken.

Het bekendste van allemaal was dat bezoek aan Treetops op de avond van 5 februari 1952. Prinses Elizabeth en de hertog van Edinburgh stonden aan het begin van een wereldreis namens een ziekelijke koning. De volgende dag was Elizabeth II een van de laatste mensen die hoorde dat ze koningin was.

Er zal deze week echter geen reis terug naar Treetops zijn voor de Koning. Sommigen zullen dat misschien als heel jammer beschouwen. De reis zou echter niet alleen een dag van het koninklijke reisschema in beslag nemen. Het zou ook een reis worden met wat lastige bagage. Twee jaar lang na het bezoek van de koningin aan Treetops kwam de Mau Mau wraak nemen.

Ze staken de boomhut in brand en verbrandden de boom tot een verkoolde stronk. Erger nog, ze pakten de vijf onberispelijke huispersoneel op en schoten ze neer, hoewel één ervan wist te ontsnappen (en tot op hoge leeftijd leefde).

Nahashon Mureithi was de loopjongen die onder meer voor Treetops-gasten moest rennen langs het pad naar de lodge. Op die manier zouden alle gevaarlijke dieren hem achtervolgen en niet hen. Ik ontmoette hem een ​​paar jaar geleden en hij trakteerde mij op fijne herinneringen aan het bezoek van de Koningin (en het feit dat ze haar gedachten opnam op een voicerecorder). Hij liet me ook het litteken op zijn arm zien van een Mau Mau-kogel die hem schampte terwijl hij voor zijn leven rende.

Een bezoeker met gelukkiger Treetops-herinneringen is prinses Anne. Ze bracht daar in 1971 een nacht door tijdens het filmen van haar Blue Peter-documentaire met presentatrice Valerie Singleton, die zich de overvloed aan wilde dieren van toen herinnert.

‘Er werd ons verteld dat we de ramen van onze kamers dicht moesten houden, anders zouden de apen naar binnen klimmen en dingen meenemen’, vertelt ze me.

Valerie herinnert zich dat ze de prinses te paard vergezelde op een reis door de bush. Ze voegt eraan toe dat haar paard werd opgeschrikt door een tractor en haar weggooide. ‘Ik ben behoorlijk gevallen’, zegt ze. ‘En hij heeft de doodzonde begaan door de teugels los te laten. Mijn paard verdween in het bos en bleef een eeuwigheid weg.’

Maar het hoofddoel van de reis was om de prinses kennis te laten maken met het werk van Save the Children. Zij en Valerie brachten vele dagen en nachten door met het volgen van hulpverleners die weeskinderen uit de straten van Nairobi redden en hen hielpen een nieuw leven op te bouwen in het Starehe Boys Centre. Eén jongen, Joseph genaamd, zou in het huis gaan werken en het vervolgens runnen, en zou prinses Anne op latere leeftijd regelmatig verwelkomen.

‘De prinses raakte er echt in verwikkeld. Ze smeedde een band die sindsdien is blijven bestaan’, voegt Valerie toe.

De tijd is voortgegaan. Kenia is, net als het Gemenebest, nu een andere plaats met andere prioriteiten. Maar zijn speciale plaats in de koninklijke geschiedenis is verzekerd – aangezien zich deze week een nieuw hoofdstuk ontvouwt.