Sir Trevor Phillips beweert dat Groot-Brittannië NIET racistisch is en zegt dat Meghan en Harry kansen hebben verspild

Vandaag is het Windrush Day – 75 jaar geleden dat 800 immigranten uit het Caribisch gebied HMT Empire Windrush verlieten om de kilte van Tilbury Docks, de somberheid van de grijze luchten van Londen en een onzekere, vaak vijandige ontvangst te voelen.

Maar Groot-Brittannië heeft sinds 1948 een hele lange weg afgelegd. En volgens Sir Trevor Phillips, schrijver, zakenman en voormalig voorzitter van de Equality and Human Rights Commission, hebben we genoeg te vieren.

‘De meeste mensen zijn het erover eens dat we geen racistische samenleving zijn. We zijn het meest gastvrije land van Europa en het grootste deel van de wereld’, zegt hij.

‘Groot-Brittannië is niet perfect, maar het is een heel ander land dan waar ik geboren ben. Heel anders zelfs dan in het land waar ik volwassen ben geworden, zelfs omdat alles is veranderd.’

Driekwart eeuw na Windrush heeft Groot-Brittannië een multiraciale samenleving omarmd. Het maakt ons niet uit welke kleur iemands huid heeft. We geven niets om interraciale huwelijken. Een op de zes van ons heeft een in het buitenland geboren ouder.

Er zijn hier meer zwarte en etnische minderheden in hoge ministeriële functies dan in de EU bij elkaar. Onze premier, Rishi Sunak, is een trotse praktiserende hindoe. De Schotse eerste minister, Humza Yousaf, is moslim.

Natuurlijk gaat het niet allemaal van een leien dakje en niemand suggereert dat er geen racisme is in Groot-Brittannië, maar het is lichtjaren verwijderd van de moeilijkheden waarmee de Windrush-generatie te maken heeft.

Trevor schrijft onze vooruitgang en zijn optimisme voor de toekomst toe aan een nationale nieuwsgierigheid – een interesse en warmte voor andere mensen die, misschien ironisch genoeg, dateert uit de tijd van Empire. En ook een houding van accepteren van anderen – onder bepaalde voorwaarden.

‘Je moet eruit zien alsof je je werk goed doet, dat je met je buren om wilt gaan en dat je ze niet gaat vertellen hoe ze hun leven moeten leiden’, zegt hij. ‘En laat je heg niet over mijn gazon groeien, heel erg bedankt.’

Zo’n open houding zou kunnen verklaren waarom vorige week uit een onderzoek van de denktank British Future bleek dat 80 procent van de mensen met een etnische minderheidsachtergrond ons land een betere plek vindt om te wonen dan enig ander land in het Westen.

‘Kun je je voorstellen dat er in Engeland een wet bestaat over wat een vrouw op haar hoofd mag dragen?’ zegt Trevor. ‘Het gaat gewoon niet gebeuren.’ (Verschillende landen op het vasteland verbieden hoofddoeken in bepaalde contexten.)

Bovendien is de Britse zwarte samenleving onherkenbaar veranderd sinds de vroege immigratie van de jaren ’40, ’50 en ’60.

De Brits-Afrikaanse bevolking van 1,5 miljoen is nu meer dan het dubbele van de Brits-Caribische bevolking en zorgt voor een extra pit.

‘Zwarte Afrikanen hebben een andere mentaliteit’, zegt hij. ‘Ze zien hun huidskleur niet als een last.’

Hij zegt dat ze barsten van energie en ambitie en succes. Geen wonder dat we zulke geweldige rolmodellen hebben – Oscar-winnende acteur Daniel Kaluuya, Engelse voetballer Bukayo Saka, rapper Stormzy – van overal, in muziek, drama, sport, literatuur.

Er is veel om trots op te zijn. Daarom is Trevor nog steeds gek op Harry en Meghan en al hun genotzuchtige dwaasheden.

‘Ze hadden een baken van ontdekking en verzoening kunnen zijn! Niet alleen naar Groot-Brittannië, maar naar de hele wereld’, zegt hij.

‘In plaats daarvan hebben ze een gouden kans volledig verspeeld om iedereen te laten zien hoe dit land echt is op het gebied van ras – een land waar niemand zich stoort aan een huwelijk dat grenst aan ras en etniciteit’, voegt hij er steeds meer aan toe.

‘Maar ze verzonnen dit volkomen belachelijke en onaangename verhaal over hoe mishandeld ze waren – wat, eerlijk gezegd, niemand gelooft. Niemand gaf om Meghan’s ras. Ze hadden de dingen voor miljoenen mensen anders kunnen maken en hebben ervoor gekozen om dat niet te doen. Dat is onvergeeflijk. In mijn boek is dat een zonde.’

In 1948 gaven mensen echter heel veel om de huidskleur van de Windrush-immigranten.

De British Nationality Act had alle Britse onderdanen het recht op vestiging in het VK gegeven en dus hadden ze 5.000 mijl afgelegd, klaar om te helpen bij ons naoorlogse herstel, het vervullen van banen in de industrie, de openbare dienst en de NHS – vol hoop en dromen en trots om deel uit te maken van het Britse rijk.

Het was allemaal niet zoals ze hadden verwacht.

‘Groot-Brittannië is geen paradijs’, zei Labour-parlementslid Tom Driberg in 1948 tegen een groep nieuw aangekomen immigranten. Het was veel erger dan dat.

Velen werden uitgesloten van accommodatie, pubs, clubs en zelfs kerken vanwege hun huidskleur.

Ze hadden te kampen met ‘Keep Britain White’-borden, de bloedstromen van Enoch Powell, rassenhaatavonden door teddyjongens in Nottingham en Londen, en afschuwelijke vooroordelen. Tot aan het debacle van het ministerie van Binnenlandse Zaken in 2018 – toen mensen werden vastgehouden, hun rechten werden ontzegd en zelfs werden gedeporteerd.

Trevor is er sterk van overtuigd dat niets uit het verleden moet worden opgeschoond. Niets schoongeveegd door ‘elite-narcisten die de behoefte voelen om te dokteren en taal te verzachten omdat mensen zich gekwetst en beledigd zullen voelen.

‘Deze mensen zijn zo in zichzelf gekeerd dat ze graag de geschiedenis van zwarte mannen of vrouwen uitwissen.’

Dus vocht hij hard om het gebruik van het woord ‘zwart’ in plaats van ‘mensen van kleur’ ​​te behouden in de heruitgave van Windrush: The Irresistible Rise Of Multiracial Britain, geschreven met zijn broer Mike en voor het eerst gepubliceerd in 1998. En om de meest schokkende taal te behouden.

‘Het moet pijn doen. Het moet steken. Je kunt niet alles in een kast stoppen en doen alsof het niet is gebeurd’, zegt hij.

Trevors eigen familie arriveerde in 1950 uit Brits Guyana. ‘Mijn vader moest op straat lopen op zoek naar een slaapplaats’, zegt hij.

Trevor, de jongste van tien, werd geboren in 1953 en woonde met zijn gezin in twee kamers in een huis in Finsbury Park, Londen, met een ander gezin boven, totdat zijn overspannen moeder hem en een paar broers en zussen terugstuurde naar een tante in Londen. Brits Guyana tot hij zes was.

Toen hij 11 jaar oud was, won hij een studiebeurs voor een eliteschool in Londen – nu City of London Boys – en zijn directrice adviseerde zijn ouders om hem niet te sturen. ‘Hij zal zich niet op zijn plaats voelen,’ adviseerde ze. ‘Hij zal zich daar niet op zijn gemak voelen. Stuur hem in plaats daarvan naar de plaatselijke school.’

Dus dat deden ze. ‘Vandaag zou men verontwaardigd zijn. Maar ik vond haar leuk. Ik hield contact met haar. Ze dacht dat ze het juiste deed. Maar 40, 50 jaar geleden stopten ze ons nog steeds in een ander hokje’, zei hij.

Toen interraciale paren trouwden, waren families en vrienden aan de ene kant geschokt. ‘ ‘Denk aan de kinderen! Je kinderen zullen niet blank zijn en het leven zal vreselijk voor ze zijn,’ zouden ze huilen.’

Op de een of andere manier hield niets Trevor tegen. Hij studeerde scheikunde aan het Imperial College London, waar hij voorzitter werd van de studentenvakbond. Hij is een schrijver, politicus, omroep en hardnekkige campagnevoerder voor rassengelijkheid geweest.

Hij weet dus het een en ander van rassenverhoudingen, de impact van immigratie en het terloopse, verkapte racisme dat nog steeds binnensluipt – ‘in Amerika is het duidelijk dat ze je niet willen, terwijl het hier behoorlijk kunstig kan worden vermomd’.

Hij weet ook hoe hij het beste naar iemands afkomst kan vragen – luister goed, Lady Susan Hussey.

‘Het is belangrijk om duidelijk te hebben wat er in dat geval aan de hand was, want het was helemaal niet verkeerd om iemand te vragen waar hij vandaan kwam. Nieuwsgierigheid is goed, en dat doen mensen uit minderheden voortdurend’, zegt hij. ‘Het probleem was dat ze het zo had ingekaderd [was] om te suggereren dat de dame tegen haar gelogen moet hebben.’

Vandaag is hij zich er terdege van bewust dat er nog steeds moeilijkheden zijn. Maar hij voelt dat de Black Lives Matter-beweging en de tsunami van emoties en verontwaardiging – het grote ‘ontwaken’ – die over de Atlantische Oceaan raasde in de nasleep van de moord op George Floyd in Minneapolis in 2020, uit balans waren met hun nadruk op blank schuldgevoel en structureel racisme. .

‘Opeens dacht iedereen onder de 40 dat het nog nooit zo erg was geweest’, zegt hij. ‘Maar als je wilt weten wat erger is, ga dan met je ouders en je grootouders praten.’

In veel opzichten heeft de BLM-beweging – haar taalgebruik, haar slogans over wapendragende politie – hier gesjoemeld. Niet alleen omdat onze politie meestal ongewapend is. Maar omdat, zoals Tomiwa Owolade betoogt in zijn veelgeprezen boek This Is Not America, dat deze week is gepubliceerd, het een fundamentele vergissing is om de Amerikaanse samenleving, waar alles om ras draait, te verwarren met hoe we de dingen hier doen.

‘Je kunt in vrijwel elke straat in elke stad in Amerika staan ​​en weten of het Joods-Amerikaans of Italiaans-Amerikaans is’, zegt Trevor. ‘Het is erg versnipperd. En het is heel groot, dus je hoeft niet met elkaar om te gaan.’

Hier is ras slechts één aspect van onze identiteit en hebben we een andere benadering.

‘Het is het Britse vermogen om tegemoet te komen. Ja, we verwachten dat nieuwkomers een beetje zullen veranderen, om tegemoet te komen aan onze eigenaardige manieren. Maar de inboorlingen veranderen ook een beetje’, zegt hij. ‘We omarmen het nieuwe – de muziek, het eten – nemen de beste stukjes, veranderen ze zodat ze bij ons passen (denk aan kip tikka masala) en maken ze deel van onze natie, zodat iedereen deelt.’

Ook de nieuwkomers omarmen we. We trouwen. Per miljoen.

Als gevolg hiervan is onze samenleving de afgelopen 75 jaar enorm gegroeid en tot bloei gekomen en in alle opzichten verrijkt – sport, kunst, cultuur, overheid, samenleving – door immigratie uit Afrika, India, Europa.

Op dit moment zijn Indiërs de grootste groep, zegt Trevor. ‘Zeer slimme, succesvolle, financiële en technische professionals. En ze gaan veel veranderen over hoe we denken over leiderschap en zaken en financiën. Rishi is niet ongebruikelijk.’

Dus hoe zit het met de ontzetting veroorzaakt door de kleine botencrisis – waarom zijn ze zo’n politiek hete aardappel geworden?

‘Wat mensen terecht stoort, zijn niet per se de cijfers, maar het gevoel van wanorde en onrechtvaardigheid’, zegt hij. ‘Vijfenzeventig jaar geleden was het de kleur van hun huid. Nu maken mensen zich zorgen dat ze het systeem bedriegen. En het meest agressieve hieraan is de laatste golf van immigranten die het volgens het boekje deden.’

Vandaag is een speciale dag om de buitengewone bijdrage van de Windrush-generatie aan onze samenleving te vieren. Maar ook hoe we ons hebben aangepast en veranderd en geprofiteerd.

‘Als ik denk aan wat mijn dochters en nu mijn kleinzoon van hun leven verwachten, denk ik dat ik dat 40 jaar geleden niet voor mogelijk had gehouden voor een gezin als het onze’, zegt Trevor.

‘Het zou niet eens in onze verbeelding zijn geweest. Dit land is best goed voor ons geweest.’

• Windrush And Us, gepresenteerd door Trevor Phillips, wordt uitgezonden op Sky News op zaterdag en zondag om 21.00 uur en kan ook worden bekeken op Sky Documentaries On Demand. Windrush: 75 Years of Modern Britain door Trevor en Mike Phillips wordt uitgegeven door Harper.